Doel: Budgetbeheersing
Een concernrapportage budgetbeheersing gericht op de realisatie van begroting, kredieten en projecten als ook budgetten voor groot onderhoud. De rapportage heeft een signaleringsfunctie voor directie en college en heeft geen verantwoordingsfunctie. Verantwoording afleggen aan de raad verloopt via de reguliere p&c-cyclus.

Behaalde resultaten in 2018:

• Jaarverantwoording 2017 opgeleverd;
• Bestuursrapportage 2018 opgeleverd;
• Uitvoering, monitoring en rapportage taakstellingen in de reguliere p&c-cyclus, bijvoorbeeld begroting 2019;
• Verantwoording grote projecten (i.c. Binnenstad) in de reguliere p&c-cyclus;
• Met de commissie planning en control is afgesproken dat het verzamelbesluit en de bestuursrapportage worden geïntegreerd. Tevens komen er in 2019 drie tussenrapportages per jaar waarmee de frequentie van monitoring en verantwoording wordt verhoogd. De afspraken zijn inmiddels bevestigd door de raad.
• Maandelijkse interne monitoring om vroegtijdig trends en ontwikkelingen te signaleren in het sociaal domein. Zie ook Financiële prognose Wmo en Jeugd 2018.

Doel: Verwerven incidentele middelen
We zijn in staat incidentele middelen te verwerven uit verkoop aandelen en verkoop grond en opstallen zodat het negatieve eigen vermogen snel(ler) wordt aangevuld en het beoogde resultaat van het financieel herstelplan eerder dan gepland wordt bereikt.

Behaalde resultaten in 2018:

• Aandelen Twence zijn na een intensieve voorbereiding te koop aangeboden aan mede-aandeelhouders. Helaas zonder het beoogde resultaat. Alternatieve strategieën worden verkend en mogelijk uitgewerkt;
• Er zijn vooral woningkavels verkocht in de plannen Nijrees-Noord en Almelo-Noordoost. Verkoop van werklocaties gaat vooral via het XL-businesspark. Voor meer details, zie de paragraaf grondbeleid en de paragraaf verbonden partijen.
• Verkoop van gemeentelijk vastgoed niet behorend tot de kernportefeuille, zoals de voormalige Radboudschool en de Wierdensestraat 24-26.

Doel: Verbonden partijen
We zijn in staat voldoende regie te voeren met oog voor beleid, beheersing van risico’s en uitvoeringskosten zodat er een gezond (bedrijf)resultaat is.

Behaalde resultaten in 2018*:

• Nadat de evaluatie naar de IGM is afgerond, is besloten dat aan de IGM geen nieuwe opdrachten worden verstrekt en dat het belang in IGM (financieel en bestuurlijk) op termijn wordt beëindigd. Het college heeft IGM gevraagd hiervoor (alternatieve) scenario's te onderzoeken.
• Met betrekking tot Twence is onderzoek gedaan naar de aandeelhoudersstrategie, de mogelijke toetreding van Münster en de mogelijkheid tot vervreemding van aandelen. Het verkopen van aandelen is nog niet gelukt.
• Het XL-Businesspark heeft een investeringsfonds ingesteld om ontwikkelingen ('leads') meer kans te geven. Dit heeft mede gezorgd voor uitgifte van (een aanzienlijke hoeveelheid) grond aan Groep Heylen. Verder zijn zowel het beeldkwaliteitsplan als het bestemmingsplan tranches 1 en 2 van het XL-Businesspark vastgesteld door de gemeenteraad. Zie voor meer details de paragraaf grondbeleid en de paragraaf verbonden partijen. Deze maatregel heeft mede een impuls gegeven aan de kaveluitgifte, waardoor de verliesvoorziening XL-Businesspark met 1,2 miljoen euro kan worden verlaagd. (besluitvorming moet nog plaatsvinden).
• Het college heeft besloten de taken voor toezicht en handhaving in de gemeente te centraliseren. Consequentie is dat de door Stadstoezicht uitgevoerde taken in de openbare ruimte (Veiligheid BV)  met ingang van 2018 onder regie en verantwoordelijkheid van de gemeente hebben plaatsgevonden. Verder is het besluit genomen de activiteiten van Stadstoezicht Almelo BV per 1 januari 2019 door de gemeente Almelo te laten uitvoeren. Stadstoezicht Almelo BV wordt beëindigd (geliquideerd).

* NB. Zie ook de paragraaf verbonden partijen.

Doel: Doorontwikkeling organisatie
We geven vorm en inhoud aan de versnelde doorontwikkeling van de organisatie, de sourcing opgaven en de taakstellingen die zijn verbonden aan het verminderen van de beleidsvoorraad.

Behaalde resultaten in 2018:

• Taakstellingen zijn uitgevoerd, gemonitord en verantwoord in de reguliere p&c-cyclus;
• In de organisatieontwikkeling zijn drie stappen voorzien, welke in 2018 goeddeels zijn afgerond:

1. Voorwaarden scheppen (opheffing sectoren, opheffen functie van sectordirecteur en aantrekken van twee adjunct-directeuren). De OR heeft hiermee ingestemd.
2. Nieuwe sturingsmechanismen invoeren: programmasturing, stadsdeelmanagement en de adviespool worden ingevoerd en op basis van de inhoud wordt gestart. Dit is de meest wezenlijke fase omdat bovenal bewustwording, nieuwe werkwijzen en gedrag moeten worden aangejaagd;
3. Lijnmanagement, control en bedrijfsvoering aanpassen: de nieuwe sturingsmechanismen moeten worden verweven in de organisatie. De gevolgen voor lijnmanagement, control en bedrijfsvoering en andere logische stappen komen zo spoedig mogelijk daarna aan de orde.

Nadat ook met de OR tot overeenstemming is gekomen, vindt feitelijk uitvoering plaats. Om de beoogde verandering te bewerkstelligen en te faciliteren is het budget organisatieontwikkeling 2019 beschikbaar. De doorontwikkeling wordt in 2019 voortgezet.

Doel: Sociaal domein
We zijn in staat de uitvoering van de gedecentraliseerde taken in het sociaal domein (Participatiewet, WMO, Jeugd, Beschermd Wonen) binnen de beschikbare rijksmiddelen uit te voeren.

Behaalde resultaten in 2018:

• Op basis van een onderzoek is besloten snel toe te werken naar het samenvoegen van toegangstaken in één organisatie onder sterkere eenduidige sturing. De gemeentelijke aansturing van Stichting Sociale Wijkteams is versterkt. In 2018 heeft de voorbereiding op de verdere samenvoeging en versterking van de toegangstaken plaatsgevonden.
• Er is een (tussen)evaluatie van de transformatie in het sociaal domein uitgevoerd.
• Voor het project ‘aanpak multiprobleemgezinnen’ is in opdracht van de gemeente door het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) een rapportage gemaakt. In dit rapport is een definitie vastgesteld en inzicht gegeven in het aantal multiprobleemgezinnen en de kosten van deze gezinnen in Almelo. Een uitgevoerde pilot bij 25 huishoudens resulteerde in een besparing van 420.000 euro.
• De verwachting was dat Almelo in 2017 te maken kreeg met een tekort op het participatie-budget. Daarom zijn voorbereidingen getroffen voor de aanvraag van een vangnetuitkering 2017. Op basis van de jaarverantwoording 2017 is de aanvraag ook ingediend.
• In 2018 is vanwege financiële tekorten bij gemeenten op de budgetten voor jeugd een zogeheten Fonds tekortgemeenten ingesteld. Hiervoor is een aanvraag ingediend. Resultaat is geweest dat Almelo een uitkering ontvangt van bijna 5,6 miljoen euro. De uitkering heeft betrekking op tekorten in de jaren 2016 en 2017. Deze incidentele meevaller compenseert ten dele het negatieve financiële resultaat 2018 in het sociaal domein.
• In december 2018 is besloten om een beweging van maatwerkvoorzieningen naar algemene voorzieningen voor dagstructurering in gang te zetten. Het gaat om het aanbieden van dagactiviteiten voor inwoners die onder andere vallen onder de doelgroepen van de Wmo, Jeugdwet en Participatiewet. Eén en ander is ter vervanging van het huidige aanbod aan dagbestedingsactiviteiten, zoals georganiseerd door welzijnsorganisaties en zorgaanbieders. Hierbij gaat het om activiteiten georganiseerd voor inwoners met een lichte(re) ondersteuningsbehoefte (OMD1) en/of voor inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt.
• Het oneigenlijk gebruik van zorggelden wordt op verschillende manieren aangepakt. Er wordt sterker ingezet op contractmanagement. Binnen de aanbesteding voor de Wet maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg zijn hogere eisen gesteld aan zorgaanbieders. Ook is de regelgeving aangepast. Hiermee willen we voorkomen dat partijen waarmee we liever geen zaken doen, omdat zij niet voldoen aan onze kwaliteitseisen en voorwaarden, via andere contracten als subsidie en PGB toch zorg gaan verlenen met geld van de gemeenten. Daarnaast is er een taskforce ingericht ten behoeve van bestrijding van PGB fraudes en het bevorderen van de deskundigheid van wijkcoaches. Per 1 januari 2019 is er versterking van het toezicht op de WMO en Jeugd met 2,5 fte. Deze versterking loopt tot 31 december 2020. Ook vindt preventief toezicht plaats bij zorgaanbieders voor Beschermd wonen. In  2018 zijn 8 instellingen onderzocht, waarbij bij één zorgaanbieder terugvordering plaatsvindt van subsidie over 2016, 2017 en 2018.

Doel: Grondexploitaties
We zijn in staat de woningbouwprogrammering volgens plan uit te voeren.

Behaalde resultaten in 2018:

• Vaststelling van de woningbouwplanning en -programmering 2017 t/m 2026.
• In 2018 zijn 35 woningbouwkavels verkocht (raming 37 kavels), 1,1 hectare (ha) aan bedrijventerrein (raming 1,1 ha) en geen hectares detailhandel (raming 4,4 ha).
• In 2016 is een verliesvoorziening getroffen voor de heroriëntatie op werklocaties ter grootte van 10,5 miljoen euro. Inclusief rentebijschrijving en na actualisatie bedraagt deze nu 10,6 miljoen euro. Het college streeft ernaar om deze voorziening terug te brengen en doet onderzoek naar alternatieven.
• Het resultaat 2018 van alle grondexploitaties is verslechterd met 605.000 euro. Dit is veroorzaakt door een verslechtering van de lopende grondexploitaties met 899.000 euro, een vrijval uit de voorziening heroriëntatie werklocaties van 262.000 euro en een winst op de afgesloten complexen van 32.000 euro.